Μία από τις πιο θλιβερές επετείους της νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας είναι αυτή της κατάρρευσης του μικρασιατικού μετώπου που οδήγησε στην στρατιωτική ήττα και συντριβή αλλά και τον ξεριζωμό εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων από την μικρασιατική γη. Τα ιστορικά γεγονότα του Αυγούστου-Σεπτεμβρίου του 1922 έχουν καταγραφεί στο σύνολό τους με τον τίτλο «Μικρασιατική καταστροφή». Η ήττα του 1922 μπορεί να συγκριθεί με αυτήν του 1453 και να θεωρηθεί ως χειρότερη γιατί με αυτήν ξεριζώθηκε η από χιλιάδων ετών ελληνική παρουσία στην Ιωνική γη.
Για να μην υπάρχει σύγχυση, να υπενθυμίσω ότι η Βουλή των Ελλήνων αναγνώρισε τη γενοκτονία το 1994, και ψήφισε την ανακήρυξη της 19ης Μαϊου ως «Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό Πόντο». Το 1998 η Βουλή ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη της 14ης Σεπτεμβρίου ως «ημέρα εθνικής μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος.
Οι θηριωδίες εκείνες αναγνωρίζονται επισήμως ως γενοκτονία από το ελληνικό κράτος, τη Γερμανία, την Κύπρο, την Αρμενία, τη Σουηδία, ορισμένες ομοσπονδιακές δημοκρατίες της Ρωσίας, οκτώ πολιτείες των ΗΠΑ, την Αυστραλία, την Αυστρία, την Ολλανδία, αλλά και από διεθνείς οργανισμούς, όπως η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών. Οι αυταρχικές και οπισθοδρομικές συνθήκες που υπάρχουν σήμερα στην Τουρκία, είναι σίγουρο ότι θα οδηγήσουν πολλούς ακόμη λαούς και κράτη να κάνουν το αυτονόητο, έστω και με μεγάλη καθυστέρηση.
Άλλωστε, η διεθνής βιβλιογραφία και τα κρατικά αρχεία πολλών χωρών εμπεριέχουν πλήθος μαρτυριών για τη γενοκτονία που διαπράχθηκε κατά των Ποντίων κατοίκων της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η γενοκτονία εναντίον των Ελλήνων πραγματοποιήθηκε παράλληλα με γενοκτονίες εις βάρος και άλλων πληθυσμών, δηλαδή των Αρμενίων και των Ασσυρίων, με αποτέλεσμα ορισμένοι ερευνητές να θεωρήσουν τις επιμέρους διώξεις ως τμήματα μιας ενιαίας γενοκτονικής πολιτικής.
Ημέρα μνήμης, λοιπόν, η σημερινή και αναγκαία η αναφορά στα θλιβερά και δραματικά συνάμα, για τον ελληνισμό γεγονότα. Ως άνθρωποι, και μάλιστα πρόσφυγες οι περισσότεροι και απόγονοι εκείνων των πονεμένων προγόνων, θλιβόμαστε αλλά δεν απελπιζόμαστε, έχοντας εναποθέσει την ελπίδα μας στον Πάνσοφο, Παντογνώστη και Πολυεύσπλαχνο Θεό. Άλλωστε, θα ήταν λάθος να στεκόμαστε μόνο στις μαύρες σελίδες του τέλους, γιατί έτσι είναι σαν να λησμονούμε και απεμπολούμε έναν άξιο θαυμασμού ελληνικό μικρασιατικό πολιτισμό και μια πλούσια ελληνική ιστορία 30 αιώνων. Από πολλούς ιστορικούς θεωρείται πως ο πολιτισμός εκείνος προπορεύτηκε αυτού της ηπειρωτικής Ελλάδος και πως απετέλεσε το πρώτο κεφάλαιο στην ανάπτυξη του δυτικού πολιτισμού. Ας θυμηθούμε, πως η Μ. Ασία υπήρξε πατρίδα του Όμηρου και του Ηρόδοτου, του Θαλή και του Ξενοφάνη, του Αναξίμανδρου, του Αναξιμένη, του Αναξαγόρα, του Ηράκλειτου, του Διογένη, αλλά και του Γαληνού, των τριών Ιεραρχών, του Ανθέμιου και του Ισίδωρου, του Κόντογλου, του Βενέζη, του Ψαθά, της Διδούς Σωτηρίου και πολλών άλλων επιφανών ελλήνων, που άφησαν πίσω αιώνιες παρακαταθήκες και τα ίχνη τους δεν πρόκειται να σβήσουν από εκείνα τα χώματα, όση βαρβαρότητα και σκοταδισμό και αν επιστρατεύσουν οι απολίτιστοι κατακτητές τους.
- Σάββας Αν. Σαββίδης
- ΠΕ02 & ΠΕ01