Σχολική βία, Εκφοβισμός και Παραβατικές Συμπεριφορές: το «bullying» και τρόποι πρόληψης και αντιμετώπισής του

Υπεύθυνη Καθηγήτρια:

Κωνσταντινίδου Σοφία

Μαθητές που πήραν μέρος στην εργασία:

Βίτκας Νικόλαος

Δημητρίου Δημήτριος

Κατηκαρίδης Ανέστης

π. Δράκος Ανδρέας

π. Γεωργιάδης Γεώργιος

Τίτλος: «Σχολική βία, Εκφοβισμός και Παραβατικές Συμπεριφορές ?το «bullying» και τρόποι πρόληψης και αντιμετώπισής του».

Περιεχόμενα

1.Ορισμός Εκφοβισμού και Βίας στο σχολείο.

2.«Επικοινωνιακή Διαχείριση Κρίσεων στη σχολική μονάδα: Αναστοχαστικές Πρακτικές»- Το φαινόμενο του εκφοβισμού και της θυματοποίησης στο διαδίκτυο ? Cyberbullying.

3.«Η γραφή στην εφηβεία».

4.«Bullying ή Πείραγμα» Wikipedia : Σχολ. Εκφοβισμός- Ορισμός.

5.Wikipedia ? μορφές εκφοβισμού.

6 .«Από το θεωρητικό προσδιορισμό της παραβατικότητας στις παρεμβατικές δράσεις πρόληψης και αντιμετώπισης: Ανάδειξη διαστάσεων ως προς το φύλο, την κοινωνική τάξη και την εθνότητα ».

7.Βικιπαίδεια ? «Το παιδί που εκφοβίζει».

8.Υποστήριξη Μαθητών με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες και Προβλήματα Ψυχοκοινωνικής Προσαρμογής: Θεωρία και Εργαστήρι.

9. «Σχολικός Εκφοβισμός ( bullying) και θυματοποίηση μαθητών :Σύγχρονα Δεδομένα, Πρόληψη και Αντιμετώπιση του Εκφοβισμού και της βίας στο Σχολείο»

10.«Παιδιά θύτες και θύματα βίας: Το «bullying» στην Ελλάδα».

11. Επιπτώσεις του εκφοβισμού και στην ενήλικη ζωή.

12. « Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία .

13.«Η Διαμεσολάβηση από μαθητές».

14. «Επικοινωνιακή Διαχείριση Κρίσεων στη σχολική μονάδα: Αναστοχαστικές Πρακτικές», «Το φαινόμενο του εκφοβισμού και της θυματοποίησης στο διαδίκτυο ? Cyberbullying.

15. Βικιπαίδια, – Ιστορικό Ενδοσχολικής Βίας.

16.« Η βία στο σχολικό χώρο και ο ρόλος του δασκάλου».

17.Παιδιά θύτες και θύματα βίας: Το «bullying» στην Ελλάδα .

18.«Το σύγχρονο σχολείο απέναντι στη βία και στα κοινωνικά προβλήματα»

19.«Ευρωπαϊκή καμπάνια -Κάνει τη διαφορά- στην ενδοσχολική βία».

20. «Επικοινωνιακή Διαχείριση Κρίσεων στη σχολική μονάδα: Αναστοχαστικές Πρακτικές» -?Το φαινόμενο του εκφοβισμού και της θυματοποίησης στο διαδίκτυο ? Cyberbullying .

Ο όρος «εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school bullying), όπως και ο όρος «θυματοποίηση» (victimization) χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν μια κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου.1. wikipedia -Ορισμός Εκφοβισμού και Βίας στο σχολείο. Θα λέγαμε λοιπόν, ότι όταν κάποιος προκαλεί σωματικό ή και ψυχικό πόνο σε κάποιον ,ασκεί «bulling». Και δυστυχώς, αυτή η τακτική δεν γίνεται μόνο μια φορά αλλά επαναλαμβανόμενα, κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, στο σχολείο, το φροντιστήριο, ή και εκτός σχολείου, στο πάρκο, στην γειτονιά , στο γυμναστήριο και αλλού. Θα μπορούσα να αναφέρω σε πολλές σελίδες τι σημαίνει «bullying »,αλλά θα ήθελα να τονίσω την λέξη που ανέφερα πριν, «πόνος» η οποία είναι αρκετά σοβαρή ειδικά όταν σχετίζεται με μαθητές, δηλαδή με παιδιά. Το σχολείο, χώρος άντλησης γνώσεων, μάθησης, αξιών και ανάπτυξης υγιών διαπροσωπικών σχέσεων, θα πρέπει να παραμείνει έτσι, και να περιοριστούν ή πιο σωστά να αποτραπούν ολοκληρωτικά τα περιστατικά εκφοβισμού, εκβιασμού, βίας και επιθετικότητας. Για αυτό, είμαστε υπεύθυνοι όλοι: οι εκπαιδευτικοί των Σχολείων -που περνάμε και τον περισσότερο χρόνο με τους μαθητές μας – οι γονείς, οι Ειδικοί ?Ψυχολόγοι, Ψυχικοί Σύμβουλοι, Κοινωνικοί Λειτουργοί, Κοινωνιολόγοι- και επιβάλλεται όλοι εμείς να συνεργαστούμε για να βοηθήσουμε τα παιδιά έτσι ώστε να υπερνικήσουν τα προβλήματα, τους φόβους και τις ανασφάλειες τους και γενικά κάθε τι που τα προβληματίζει και τα οδηγεί σε ακραίες συμπεριφορές. Αναμφισβήτητα, οι πράξεις τους και οι ενέργειες τους είναι απόρροια του ψυχικού τους κόσμου. Αν τα παιδιά νιώθουν και είναι καλά μέσα τους, θα συμπεριφερθούν ανάλογα, δηλαδή σωστά στους συμμαθητές τους και γενικότερα στους συνομηλίκους τους. Τα παιδιά, στην δύσκολη ηλικία της εφηβείας, συχνά τείνουν να έχουν τάσεις κυριαρχίας και επιβολής τόσο μέσα στην τάξη, κατά την ώρα του μαθήματος όσο και κατά την διάρκεια των δραστηριοτήτων τους, στο διάλλειμα, στην ώρα του παιχνιδιού . Με αυτό τον τρόπο εκφράζουν ίσως τις εσωτερικές τους αναζητήσεις και «εκρήξεις» που συνηθίζονται κατά την δύσκολη περίοδο της εφηβείας. Με τον ίδιο τρόπο, είναι συχνά αντιδραστικά απέναντι στους καθηγητές τους μέσα στην τάξη και γενικά στο σχολείο αλλά και στο σπίτι ?απέναντι στους γονείς τους. Αυτές οι αντιδράσεις οφείλονται στην εφηβεία που διανύουν. «Στη διάρκεια της ανάπτυξής τους οι νέοι εμφανίζουν έντονη άρνηση στην αυθεντία των ενηλίκων, ανικανότητα να δείξουν αυτοσυγκράτηση, με αποτέλεσμα να εκδηλώνουν από προβλήματα αντικοινωνικής συμπεριφοράς έως παραβατική ή εγκληματική συμπεριφορά (κλοπή, βανδαλισμοί, σκασιαρχείο, αλκοόλ και ναρκωτικά κλπ.)» 2.«Επικοινωνιακή Διαχείριση Κρίσεων στη σχολική μονάδα: Αναστοχαστικές Πρακτικές»- Το φαινόμενο του εκφοβισμού και της θυματοποίησης στο διαδίκτυο ? Cyberbullying – Στεργιανή Γκιαούρη Δρ. Ψυχολόγος ΚΕΔΔΥ Κοζάνης. «Ο έφηβος θέτει σε αμφισβήτηση τους γονεϊκούς και κατ΄επέκταση τους κοινωνικούς κανόνες στους οποίους είναι ενταγμένοι οι γονείς του. Αναζητά και διεκδικεί τον ιδιωτικό του χώρο και την προσωπική του ζωή. Ο έφηβος οφείλει να αφήσει την παιδική ηλικία και στη θέση αυτής να επιθυμήσει καινούρια πράγματα, να επεξεργαστεί νέες σκέψεις, να αλλάξει παλιές συμπεριφορές και να εγκαθιδρύσει νέους δεσμούς. Πρέπει να ξανά προσδιορίσει την ταυτότητά του και την σχέση με τους γονείς του, τους φίλους του και το άλλο φύλο. Καλείται να εξαφανιστεί ως παιδί και να ξαναγεννηθεί ως ενήλικας.3.«Η γραφή στην εφηβεία» Δανάη Τόγια, Ψυχολόγος ? Σοφία Θεοδωροπούλου, Κλινική Ψυχολόγος Πηγή: schooltime.gr. Κάποιοι,προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο του «bullying» αρχικά σαν κάτι αστείο-(εκπαιδευτικοί,γονείς) και σαν να πρόκειται για κάτι που αποτελεί «πείραγμα», ή «παιχνίδι» ανάμεσα στους μαθητές. Συχνά γονείς θύτη ακούστηκε να λένε μετά από περιστατικό βίας, «δε πειράζει, για αστείο το έκανε, άλλωστε παιδιά είναι?».«O Olweus όμως, τονίζει τη διαφορά του bullying με το «πείραγμα» στα πλαίσια του παιχνιδιού. Το «πείραγμα» αυτό συνήθως συμβαίνει μεταξύ φίλων και δεν περιλαμβάνει την πρόκληση σωματικού πόνου των άλλων. Αντίθετα το bullying εμπλέκει άτομα που δεν έχουν φιλικές σχέσεις4.« Bullying ή Πείραγμα» Wikipedia: Σχολ. Εκφοβισμός- Ορισμός. Από τη στιγμή που τα περιστατικά γενικότερα μιας μη αποδεκτής συμπεριφοράς λαμβάνουν ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις, και γίνονται ολοένα και πιο σοβαρά, οφείλουμε όλοι μας , εκπαιδευτικοί, γονείς, Ψυχικοί σύμβουλοι, ψυχολόγοι, και γενικά όλοι όσοι ασχολούμαστε με τους μαθητές και τα παιδιά, να το λάβουμε σοβαρά υπόψη μας, και να το αντιμετωπίσουμε σε αρχικό στάδιο κιόλας. «Ο σχολικός εκφοβισμός έχει πολλές μορφές: Τον σωματικό εκφοβισμό, που περιλαμβάνει χτυπήματα, σπρωξιές, σκουντήματα, παρεμπόδιση κάποιου συγκεκριμένου μαθητή να μπει ή να βγει από την τάξη, σοβαρότερα χτυπήματα ακόμη, που μπορούν να προξενήσουν μελανιές ή και σημάδια, εκδορές ή μώλωπες, τον λεκτικό εκφοβισμό που επίσης είναι πολύ άσχημη μορφή εκφοβισμού για όποιον την βιώνει, και αποτελείται από βρισιές, παρατσούκλια, που ακολουθούν τον μαθητή σε όλη την σχολική χρονιά, ειρωνικά σχόλια και απρεπείς ή και αγενείς εκφράσεις, και ακόμη και απειλές για την ακεραιότητα και την ασφάλεια κάποιου. Εκφοβισμός με εκβιασμό, όπως απόσπαση χρημάτων, ή αντικειμένων από το άτομο που υφίσταται εκφοβισμό. Κοινωνικός εκφοβισμός, που σκοπό του έχει να οδηγήσει τον μαθητή σε κοινωνική απομόνωση, και να το περιθωριοποιήσει. Αυτός ο τύπος εκφοβισμού ,πετυχαίνει να διαλύσει ψυχικά τον μαθητή που υφίσταται τον εκφοβισμό, και να τον φέρει σε σημείο να μην επιθυμεί να συνεχίσει την παρακολούθηση των μαθημάτων του στο Σχολείο. Ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός επίσης είναι πολύ σοβαρός, ο οποίος μπορεί να εκθέσει τον μαθητή ? θύμα στο Διαδίκτυο, μέσω διαδικτυακών τόπων κοινωνικής δικτύωσης, και ακόμη να έχει την μορφή ηλεκτρονικών μηνυμάτων ή ΜΜS.Ειδικότερα και αυτή η μορφή εκφοβισμού μπορεί να φέρει σε δύσκολη θέση το θύμα και να το εκθέσει δημόσια.»Όπως αναφέρει η εφημερίδα Daily Mail, πρόσφατα μαθήτρια στην Αγγλία, αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει, έπειτα από διαδικτυακό εκβιασμό που της έγινε , με προβολή προσωπικών της φωτογραφιών.«Επίσης, και ο σεξουαλικός εκφοβισμός είναι επικίνδυνος και ασκείται συχνότερα σε μαθήτριες, με υποτιμητικά σχόλια εις βάρος τους στο Διαδίκτυο, σε τοίχους στην τάξη και το Σχολείο. Ακόμη, και ο ρατσιστικός εκφοβισμός είναι πολύ συχνός, κατά τον οποίο κάποιοι μαθητές τον υφίστανται απλά και μόνο επειδή έχουν διαφορετικό ?συνήθως σκούρο χρώμα, διαφορετική καταγωγή, γλώσσα, θρησκεία και συνήθειες. 5.Wikipedia ? μορφές εκφοβισμού.

Εκφοβισμός λοιπόν, ή αλλιώς άσκηση ψυχολογικής βίας ,ή επιθετικότητα, ή απειλές ή απόρριψη ή κοινωνική απομόνωση ή εκφοβισμός κάποιου μαθητή, ή όπως και να ονομάσουμε όλες αυτές τις ολοένα αυξανόμενες επιθετικές και παραβατικές συμπεριφορές, είναι γεγονός ότι συνθέτουν το φαινόμενο που αποκαλούμε «bullying ».Το σχολείο, που είναι ένας ζωντανός οργανισμός και χώρος έκφρασης του μαθητή, ή καλύτερα χώρος θετικής έκφρασης της προσωπικότητας των μαθητών, πρέπει να παραμείνει έτσι. Πρέπει να βρεθούν μέθοδοι και τεχνικές ώστε οι αρνητικές σκέψεις των μαθητών να μετατραπούν σε θετικές. Η πορεία προς την αυτογνωσία, αλλά και η ενεργός συμμετοχή των παιδιών σε προγράμματα και δράσεις μέσα και έξω από το σχολείο, βοηθούν τους μαθητές σε μία υγιή ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους, στο να γνωρίσουν καλύτερα τις ανάγκες τους και τις επιθυμίες τους, και να μετατρέψουν όλη την εσωτερική τους ανησυχία ,τους προβληματισμούς τους και τις ψυχοσωματικές εκρήξεις της ηλικίας τους, σε δράση θετική, σε συμμετοχή, σε δημιουργία και θετική ενέργεια. Η ανάπτυξη και μόνο ενός καλού και φιλικού κλίματος στο σχολείο μεταξύ των μαθητών και μεταξύ των μαθητών και των εκπαιδευτικών, μπορεί να αποβεί καθοριστικός παράγοντας για μια «υγιή» και σωστή πορεία της όλης επικοινωνιακής πορείας του Σχολείου. Και η ανάπτυξη αυτού του καλού κλίματος δημιουργείται με την πρόληψη, την λήψη δηλαδή των

κατάλληλων μέτρων τα οποία θα διασφαλίσουν την σωστή εσωτερική λειτουργία του Σχολείου και ειδικότερα την αρμονία στις διαπροσωπικές σχέσεις. «Δίνουμε έμφαση στα προληπτικά μέτρα- προκειμένου να αποτρέψουμε την εκδήλωση βίαιων συμπεριφορών- την ενίσχυση της προσωπικότητας των ατόμων με γνώσεις και δεξιότητες που θα συμβάλλουν στην υψηλή αυτοεκτίμηση τους και στην ικανοποίηση, μέσω της δημιουργίας, της προσφοράς και της επαφής με την ουσιαστική γνώση».6 .«Από το θεωρητικό προσδιορισμό της παραβατικότητας στις παρεμβατικές δράσεις πρόληψης και αντιμετώπισης: Ανάδειξη διαστάσεων ως προς το φύλο, την κοινωνική τάξη και την εθνότητα» – Καλεράντε Ευαγγελία ,Επίκουρη Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας.

Σε αυτό λοιπόν το σημείο απαραίτητη είναι η ανάληψη ευθύνης του εκπαιδευτικού, που θα καθοδηγήσει σωστά το παιδί που ξεκινά να διανύει την σχολική του ζωή από το Νηπιαγωγείο και συνεχίζει στο Δημοτικό, στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο, να του μεταδώσει εμπιστοσύνη και πίστη στην αξία της κοινωνικότητας, στην φιλία, και στην συνεργασία ώστε να οδηγηθεί από μόνο του σε έναν ενεργό ρόλο και να συμμετέχει στην τάξη, στο διάλειμμα. Καθώς επίσης και εκτός σχολείου, να έχει έναν ενεργό ρόλο στις εξωσχολικές του δραστηριότητες, στην οικογένεια, στο φροντιστήριο, στην γειτονιά, στο πάρκο και τελικά να έχει έναν ενεργό και συνειδητοποιημένο ρόλο στην κοινωνία. Οι εσωτερικές εκρήξεις του παιδιού που είναι φυσική απόρροια των εσωτερικών αλλαγών που συμβαίνουν στο μυαλό και στο σώμα του, μπορούν να «πλαισιωθούν» σε μια υγιή και σωστή φόρμα συμπεριφοράς και εκδήλωσης θετικών συμπεριφορών. Άλλωστε, οι διάφορες ακραίες συμπεριφορές του νεαρού εφήβου που εκδηλώνονται στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο ανήκουν στο ευρύτερο φάσμα της εφηβείας. Εκρήξεις μάλιστα που παρατηρούνται όλο και πιο συχνά και από το Δημοτικό ακόμη, και τις οποίες αποκαλούν με διαφορετικές ονομασίες, όπως παραβατικότητα, βία , επιθετικότητα, εκφοβισμό, εκβιασμό , και όπως συνηθίζεται «bullying».Ο μαθητής λοιπόν που εμφανίζει και εφαρμόζει αυτές τις παράνομες και βίαιες συμπεριφορές με διάφορες μορφές βίας και εκφοβισμού , κυρίως στο χώρο του σχολείου αλλά και έξω από αυτό, αποκαλείται θύτης. 7.Βικιπαίδεια ? «Το παιδί που εκφοβίζει».

Ο θύτης, είναι συνήθως ένα παιδί δυναμικό με αυτοπεποίθηση, με πολλές παρέες και φίλους- «δικτυωμένος» γενικά όπως θα τον αποκαλούσαν οι συμμαθητές του- ο «αρχηγός » της τάξης ή και του σχολείου. Και αυτό ακριβώς του δίνει δύναμη: το ότι έχει δηλαδή πολλές παρέες. Συχνά αντιμιλά ακόμη και στους καθηγητές του, «τα βάζει» μαζί τους και δεν διστάζει να απαιτήσει πράγματα όπως το να πάει το σχολείο του μια εκδρομή, να επισκεφτεί με το σχολείο του ένα μουσείο ή να παρακολουθήσουν κάποια αθλητική δραστηριότητα. Εάν δεν εκπληρωθούν οι επιθυμίες του καταστρώνει συχνά σχέδιο εκδίκησης. Ως αντίποινα κάνει φασαρία την ώρα του μαθήματος ?και συχνά δημιουργεί μικροεπεισόδια για να ξεσπάσει την οργή του. Στα μάτια των συμμαθητών του φαντάζει σαν ένας «σύγχρονος ήρωας» που εναντιώνεται με όλους και με όλα. Συνήθως τον περιμένουν φίλοι του ή και «εξωσχολικοί» φίλοι όταν σχολάει. Συχνά έχει και απέναντι στην οικογένειά του την ίδια συμπεριφορά. Γιατί και εκεί συνήθως κάνει ότι θέλει μια και συχνά οι γονείς του δεν τον ελέγχουν αρκετά και έχει την ελευθερία κινήσεων και εφαρμογής των σκέψεών του. Πολλοί μάλιστα συμμαθητές του θα ήθελαν να είναι στη θέση του. Συχνά γίνεται και αναιδής. Αυτός λοιπόν ο τύπος μαθητή είναι ο «θύτης» που ασκεί εκφοβισμό, ή ακόμη και βία στο σχολείο. Το θύμα του δεν είναι επιλεγμένο τυχαία, μια και όλοι οι παράγοντες ? εσωτερικοί και εξωτερικοί ? οδηγούν στην επιλογή του: Το θύμα, είναι ένα ήσυχο και «χαμηλών τόνων» παιδί, ευγενικό και συνήθως μοναχικό. Σε αντίθεση με τον θύτη, δεν έχει πολλές παρέες, είναι «κλειστό», και δεν εκδηλώνει τα συναισθήματά του. Δεν αντιμιλάει σχεδόν ποτέ και είναι εύκολος στόχος για όποιον θέλει να τον κάνει να νιώσει άσχημα, να τον κοροϊδέψει και γενικά να τον στοχοποιήσει σαν εύκολη λεία για λεκτική ή και σωματική επίθεση.«Επίσης, συχνά συμβαίνει θύτες να είναι παιδιά με ειδικές ανάγκες- και εκεί επιβάλλεται να ληφθούν άμεσα μέτρα προστασίας και στήριξης αυτών των παιδιών. Σε τέτοια περίπτωση θα διευκόλυνε η συνεργατική διδασκαλία εκπαιδευτικών με τους μαθητές ώστε να λυθούν προβλήματα συμπεριφοράς στην τάξη αφού τηρηθούν κάποιοι κανόνες συμπεριφοράς που θα συμφωνηθούν από κοινού με τους μαθητές. Επειδή το θύμα συνήθως έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, πιστεύει ότι «του αξίζει »αυτό που βιώνει, και δεν έχει το θάρρος να ανατρέψει αυτή την κατάσταση. Έτσι ζουν με το συναίσθημα ότι κάποιος θα τους κοροϊδέψει». 8.Αλευριάδου Αν. ? Γκιαούρη Στ. – Υποστήριξη Μαθητών με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες και Προβλήματα Ψυχοκοινωνικής Προσαρμογής: Θεωρία και Εργαστήρι. Δέχεται ανυπεράσπιστο -και από τον ίδιο του τον εαυτό ακόμη ?μια και δεν μπορεί να αμυνθεί αυτή την τόσο υποτιμητική επιθετική και συχνά εξευτελιστική συμπεριφορά από όσους θέλουν να τον μειώσουν και να του επιτεθούν. Από τη μια μεριά θέλει να ξεφύγει από αυτή την κατάσταση και από την άλλη νιώθει αδύναμο να αμυνθεί και να αντιδράσει. Έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που συνεχίζεται σε όλη τη σχολική χρονιά. Σε ακραίες περιπτώσεις, ο μαθητής δεν θέλει να πάει σχολείο γιατί η κατάσταση είναι πολύ «βαριά» και δύσκολη για αυτόν.«Έρευνες στην Ελλάδα έχουν δείξει ότι το φαινόμενο της βίας και του εκφοβισμού αφορά 1/10 παιδιά, με αποτέλεσμα να υπάρχουν σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχοκοινωνική τους εξέλιξη και στις διαδικασίες της μάθησης, που εκφράζονται με διάφορους τρόπους: άγχος, ψυχοσωματικά συμπτώματα, κατάθλιψη, αυτοκτονικό ιδεασμό, με ή χωρίς μαθησιακές δυσκολίε».9.«Σχολικός Εκφοβισμός (bullying) και θυματοποίηση μαθητών :Σύγχρονα Δεδομένα, Πρόληψη και Αντιμετώπιση του Εκφοβισμού και της βίας στο Σχολείο» – Στ. Γκιαούρη   PhD Ψυχολόγος ΚΕΔΔΥ Ν.Κοζάνης. Σε περιπτώσεις πολύ επιθετικών συμπεριφορών δυστυχώς τα ψυχικά τραύματα που εκδηλώνονται στο θύμα του δημιουργούν προβλήματα υγείας που τον ακολουθούν και ως ενήλικα.«Τα παιδιά που έχουν υποστεί σωματική ή ψυχολογική βία στην παιδική τους ηλικία αργότερα επιδεικνύουν ιδιαίτερα σκληρή κι επιθετική συμπεριφορά στον χώρο του σχολείου αλλά και γενικότερα ή εγκλωβίζονται για πάντα στον ρόλο του θύματος, εκδηλώνοντας εσωστρέφεια, απαισιοδοξία, υποτονικότητα, ψυχολογικές διακυμάνσεις ή διαταραχές, χαμηλό αυτοσυναίσθημα και καταστάσεις αυτοκτονικού ιδεασμού».10.Πετροπούλου Μαρία , φιλόλογος ? συγγραφέας: «Παιδιά θύτες και θύματα βίας: Το «bullying» στην Ελλάδα». «Στις 19/8/2013 στο περιοδικό  Psychological Science δημοσιεύτηκε έρευνα σύμφωνα με την οποία οι νέοι και οι νέες που βιώσαν εκφοβισμό στην παιδική τους ηλικία παρουσίαζαν έντονες δυσκολίες στην ενήλικη τους ζωή και συγκεκριμένα δυσκολευόντουσαν να παραμείνουν σε μια εργασία, παρουσίαζαν περισσότερα προβλήματα υγείας από ότι οι συνομήλικοι τους ενώ σύναπταν μη ισχυρές κοινωνικές σχέσεις».11. Επιπτώσεις του εκφοβισμού και στην ενήλικη ζωή. Κοινωνικά προβλήματα και θέματα υγείας που παρουσιάζουν οι ενήλικες που βίωσαν εκφοβισμό ως παιδιά. Η έρευνα είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα του περιοδικού  PsychologicalScience.(http://pss.sagepub.com/content/early/2013/08/16/0956797613481608.abstract-Impact of Bullying in Childhood on Adult Health, Wealth, Crime, and Social Outcomes. Εκτός από τον θύτη και τα θύματα, υπάρχουν και οι υπόλοιποι συμμαθητές που παρακολουθούν και βιώνουν και αυτοί την κάθε εκδήλωση παραβατικής ή επιθετικής συμπεριφοράς στο σχολείο με τον δικό τους τρόπο: μπορεί να είναι απλοί θεατές οι οποίοι απλά παρακολουθούν ότι συμβαίνει γύρω τους χωρίς να παίρνουν μέρος στα δρώμενα. Είναι πιθανό όμως σε πολλές περιπτώσεις να συμμετέχουν ενισχύοντας ψυχολογικά και υποστηρίζοντας τον θύτη με το να γελούν ή να κοροϊδεύουν και αυτοί μαζί του το θύμα, να καταγράφουν το γεγονός με το κινητό και να κάνουν το θύμα να νιώθει ακόμη πιο άσχημα. Άλλες φορές ίσως κάποιοι από τους θεατές συμπαραστέκονται στο θύμα προσπαθώντας να το απομακρύνουν από το σκηνικό της βίας. Το πιο σημαντικό ρόλο όμως πιστεύω τον έχουν οι εκπαιδευτικοί που μοιράζονται τον περισσότερο χρόνο με τους μαθητές και μπορούν να αλλάξουν το αρνητικό κλίμα που επικρατεί στο σχολείο. Ο εκπαιδευτικός εφαρμόζοντας τον παιδαγωγικό του ρόλο και την συμβουλευτική μέθοδο οφείλει εάν αντιληφθεί μια επιθετική συμπεριφορά σε βάρος κάποιου μαθητή να συζητήσει το γεγονός στην τάξη χωρίς να το προσωποποιήσει, να συμβουλέψει τους μαθητές για μια «υγιή» και σωστή συμπεριφορά που θα βασίζεται στην εμπιστοσύνη, στον αλληλοσεβασμό ,στην αποδοχή της διαφορετικότητας και βασικά στην ανθρωπιά. Και αυτό θα συμβεί μόνο όταν οι μαθητές είναι και νιώθουν καλά μέσα τους εάν έχουν επιλύσει κάποιους προβληματισμούς τους και έχουν αποδεχτεί ότι τους επηρεάζει αρνητικά. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι σοβαρός με την έννοια ότι πρέπει να τους υπενθυμίζει συνεχώς αξίες ? που κινδυνεύουν να χαθούν, όπως πίστη ,αγάπη, αλληλεγγύη, στήριξη, και σεβασμό στους άλλους. Τότε μόνο ίσως οι μαθητές αρχίσουν να σέβονται, να εκτιμούν, να βοηθούν και να συνεργάζονται με τους συμμαθητές τους. Όπως και ο σύγχρονος τρόπος διδασκαλίας είναι μαθητοκεντρικός, και ο μαθητής γίνεται όχι απλός δέκτης της γνώσης αλλά κατακτητής ο ίδιος της γνώσης του -έτσι από μόνος του πρέπει να κατανοήσει- με την παρέμβαση του δασκάλου και να κατακτήσει αυτές τις αξίες για να βελτιώσει τον κοινωνικό του ρόλο μέσα στο σχολείο αλλά και έξω από αυτό. Οι μαθητές θα αναπτύξουν ένα θετικό κλίμα συνεργασίας και στήριξης στην τάξη και με την εφαρμογή της ομαδοσυνεργατικής εργασίας (του Project δηλαδή) όπου και θα εργαστούν ανά ζεύγη ή σε μικρότερες ομάδες, Έτσι θα γνωρίσουν καλύτερα τους συμμαθητές τους ,θα μοιραστούν βιωματικές τους εμπειρίες, θα ανταλλάξουν απόψεις, ενδιαφέροντα και εμπειρίες. Αυτόματα, το κλίμα της τάξης θα βελτιωθεί, θα γίνει πιο φιλικό, και σίγουρα θα γεννηθούν φιλίες. Άλλωστε «με την στρατηγική της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας το μάθημα γίνεται πιο ευχάριστο και οι μαθητές συμμετέχουν στη διδακτική διαδικασία με ενεργό τρόπο αποκτώντας περισσότερες πνευματικές και γνωστικές ικανότητες. Βελτιώνεται το ψυχολογικό κλίμα εντός της αίθουσας αφού μειώνονται τα επίπεδα άγχους και αυξάνονται η αίσθηση της αυτογνωσίας και αυτοπεποίθησης των μαθητών».12. «Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία – Από τη Βικιπέδια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια». Κυρίως όμως οι μαθητές θα νιώθουν καλά όταν αποδεχτούν τον ίδιο τους τον αυτοπαθώς και τα προβλήματά τους. Κάποιες φορές οι εκπαιδευτικοί διστάζουν να αναλάβουν κάποιο δραστικό ρόλο στο φαινόμενο της βίας στο σχολείο σκεπτόμενοι την ευθύνη ή τις συνέπειες που ίσως έχουν εάν αναμειχθούν σε περιστατικά επιθετικότητας και βίας. Σκέφτονται ότι ίσως δεν υπάρξει κάποια συνεργασία με τον θύτη ή με τους γονείς του- που συχνά δεν είναι πρόθυμοι να συνεργαστούν- και ότι έτσι θα επέλθουν προβλήματα σε αυτούς τους ίδιους και στο σχολείο. Ας μη ξεχνάμε ότι παλαιότερα δεν υπήρχε καν κάποια ανάλογη οργανωμένη αντιμετώπιση της βίας στα σχολεία. Έτσι, μέσα στο « σχολικό πλαίσιο» οφείλουμε να υπάρξει:

  1. Ενημέρωση ,συζήτηση και συμφωνία εκπαιδευτικών.
  2. Ορισμός υπεύθυνων εκπαιδευτικών (Ο.Δ.Π)- εκπαίδευση .
  3. Εισήγηση από τους συντονιστές εκπαιδευτικούς για μεθόδευση υλοποίησης ? συνεργασία με Σ.Σ.Ν.
  4. Ενημέρωση συλλόγων ,γονέων, μαθητικών συμβουλίων.
  5. Ενημέρωση υπόλοιπων μαθητών από τα μαθητικά συμβούλια με τους εκπαιδευτικούς.
  6. Αποτύπωση στον Σχολικό Κανονισμό 13.«Η Διαμεσολάβηση από μαθητές» , Άννα Μπαφίτη, Κοινωνιολόγος, Υπεύθυνη στον Συμβουλευτικό Σταθμό Νέων Φλώρινας. Επιπρόσθετα, και «Το αναλυτικό πρόγραμμα και το ωράριο είναι ορισμένες από τις δεσμεύσεις των εκπαιδευτικών σε καθημερινή βάση. Στο σχολείο που δεν έχει αναπτύξει μια κουλτούρα έγνοιας και φροντίδας, οι εκπαιδευτικοί νιώθουν απομονωμένοι και συχνά μόνοι τους στην αντιμετώπιση περιπτώσεων που αφορούν στον εκφοβισμό».14. «Επικοινωνιακή Διαχείριση Κρίσεων στη σχολική μονάδα: Αναστοχαστικές Πρακτικές» «Το φαινόμενο του εκφοβισμού και της θυματοποίησης στο διαδίκτυο ? Cyberbullying » -Στ. Γκιαούρη PhD,Ψυχολόγο ΚΕΔΔΥ Ν. Κοζάνης. Το σχολείο πρέπει λοιπόν να αναλάβει έναν υπεύθυνο και δυναμικό ρόλο στήριξης και προστασίας για τον μαθητή. Ο μαθητής όταν κατανοήσει ότι βρίσκεται σε ένα σχολείο που τον στηρίζει και τον προστατεύει θα βελτιώσει τόσο την εσωτερική του διάθεση όσο και την στάση του απέναντι στους άλλους. Είναι πολύ βασικό ο μαθητής να βρίσκεται σε ένα σχολείο με θετικό ευχάριστο και προστατευτικό κλίμα για τον ίδιο. Σήμερα το ελληνικό σχολείο παρατηρεί καταγράφει και αξιολογεί ολοένα και πιο συντονισμένα τα περιστατικά βίας, παραβατικότητας και επιθετικότητας στα σχολεία. Η σημερινή πραγματικότητα όμως ως προς τη σχολική δράση για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας είναι πολύ διαφορετική: το «Δίκτυο κατά της Βίας στο Σχολείο» είναι ένα Δίκτυο συνεργασίας που δημιουργήθηκε την 20η Οκτωβρίου 2010, με πρωτοβουλία της Εταιρείας Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου (Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.) και συμμετοχή δημοσίων και μη κυβερνητικών φορέων. Εμπνευστής και πρώτος Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του Δικτύου είναι ο Αναπλ. Καθηγητής Παιδοψυχιατρικής κ.Ιωάννης Τσιάντης.Τον Ιούνιο του 2013 Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής αναδείχθηκε ο Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για τα Δικαιώματα του Παιδιού κ. Γιώργος Μόσχος». 15. Βικιπαίδια, – Ιστορικό Ενδοσχολικής Βίας. Ανάλογη δράση έχουν το «Χαμόγελο του παιδιού», το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Δάφνη», η Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ? με την Ειδική Επιτροπή Μελέτης των Ομάδων Ενδοσχολικής Βίας (ΕΕΜΟΕΒ). Χορηγός είναι το Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (Μέλος της ΕΕΔΑ).«Το πιο ισχυρό μέτρο αντιμετώπισης της βίας και της επιθετικότητας στο σχολείο είναι η πρόληψη η οποία επιτυγχάνεται μέσω της ενασχόλησης με τις ανάγκες και τα συναισθήματα του παιδιού, με την παρατήρηση και αλλαγή των προτύπων μίμησης που δίνουν στα παιδιά γονείς και εκπαιδευτικοί και την ενημέρωση των ενηλίκων γύρω από το κοινωνικό αυτό φαινόμενο που ταλανίζει τους σχολικούς χώρους. Η πρόγνωση του φαινομένου υποδεικνύει ότι τα επιθετικά παιδιά εφόσον δεν συντελεστεί αποτελεσματική αντιμετώπιση και παρέμβαση στην συμπεριφορά τους εξελίσσονται σε παραβατικούς εφήβους και εγκληματικούς ενήλικες» .. 16.« Η βία στο σχολικό χώρο και ο ρόλος του δασκάλου»- Νίκη Γκατζέλια -Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας.«Οφείλουμε να δίνουμε προτεραιότητα στη συναισθηματική προσαρμογή και να φροντίζουμε πρωτίστως για την «ψυχική μόρφωση» και υγεία των μαθητών μας και το γνωστικό αποτέλεσμα θα έρθει αβίαστα ως άμεσο επακόλουθο. Δεν είναι απαραίτητο άλλωστε όλοι να γίνουν επιστήμονες, είναι  απαραίτητο όμως να γίνουν  άνθρωποι με συναισθηματική ισορροπία. Αυτό που κάνει το σημερινό σχολείο είναι ότι βλέπει το παιδί σαν ένα σκληρό δίσκο του υπολογιστή που αποθηκεύει συσσωρευμένες γνώσεις  γιατί  αγνοεί πως η ευτυχία δεν βρίσκεται στα Πανεπιστήμια αλλά στις ανθρώπινες καρδιές». 17. Πετροπούλου Μαρία, φιλόλογος – συγγραφέας -Παιδιά θύτες και θύματα βίας: Το «bullying» στην Ελλάδα . Το σχολείο στο γενικό του σύνολο οφείλει να αναλάβει δράση για να προλάβει και να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της παιδικής παραβατικότητας και της έξαρσης της βίας με συνεργασία όμως όλων των εκπαιδευτικών ενός σχολείου -για να είναι και τα μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης πιο αποτελεσματικά. Σε επίπεδο τάξης ο εκπαιδευτικός προτείνεται να συζητήσει με υπομονή και αληθινό ενδιαφέρον με τους μαθητές για ότι τους προβληματίζει να τους αναλύσει τα προβλήματα που επιφέρει η βίαιη συμπεριφορά, και να τους προτείνει τρόπους με τους οποίους θα μετατρέψουν την διάθεση για επιθετικότητα και βία σε διάθεση για θετική σκέψη και δράση καθώς και δημιουργία. Θα τους βοηθήσει να αξιοποιήσουν και να ασχοληθούν με τα ενδιαφέροντά τους όπως καλλιτεχνικά, μουσικά, με διάφορα αθλήματα ή με ψυχαγωγία. Θα εφαρμόσουν έναν κανονισμό λειτουργίας μέσα και έξω από την τάξη για μία σωστή και γενικά αποδεκτή συμπεριφορά. Σε επίπεδο σχολείου όλοι μαζί συντονισμένα θα αναλάβουν ρόλους ανάληψης ευθύνης για να δημιουργήσουν ένα υγιές και θετικό κλίμα στο Σχολείο. Το Σχολείο αφού καταγράψει τα περιστατικά βίας και εκφοβισμού θα τα αξιολογήσει και θα τα αντιμετωπίσει ανάλογα με την «έντασή» και την διάρκειά τους. Θα θεσπίσει έναν Κανονισμό Εσωτερικής Λειτουργίας στο σχολείο για να γνωρίσουν οι μαθητές τα δικαιώματά τους και τις υποχρεώσεις τους απέναντι στους άλλους. Το σχολείο εάν καλλιεργήσει σωστά πρότυπα ιδανικά και αξίες για τους μαθητές, αυτοί με τη σειρά τους θα καλλιεργήσουν σωστά πρότυπα συμπεριφοράς απέναντι στους άλλους. Όταν οι μαθητές είναι μέσα τους καλά και νιώθουν ψυχική ευφορία , ηρεμία και ασφάλεια,αυτό θα εκφραστεί και ανάλογα με πράξεις σεβασμού και εκτίμησης απέναντι στους συμμαθητές τους αλλά και παραέξω, στο πάρκο, στο φροντιστήριο , στη μουσική συναυλία και γενικά στην κοινωνία .Όταν καλλιεργηθεί η ατομική και κοινωνική αυτογνωσία στον μαθητή το ότι πρέπει να προσπαθεί να βρεί δηλαδή τι τον ενοχλεί πραγματικά και να προσπαθεί να το επιλύει, έτσι ώστε να νιώθει μέσα του καλά καθώς επίσης και το ότι πρέπει να συμμετέχει ενεργά σε διάφορους κοινωνικούς ρόλους μέσα στην τάξη και έξω από αυτήν. Έτσι, θα αναπτύξει μια πιο ολοκληρωμένη προσωπικότητα και πιο «ανθεκτική» σε προβλήματα που δημιουργούνται από μη σωστή συμπεριφορά των γύρω του. Επίσης θα αναπτύξει κριτική σκέψη και θα προσπαθεί να αναλύει και να δικαιολογεί συμπεριφορές που δεν είναι σωστές. Σε γενικότερο πλαίσιο το σχολείο προτείνεται να συνεργαστεί με τους γονείς των παιδιών που ασκούν επιθετικότητα και βία αλλά και με τους γονείς των παιδιών που υφίστανται αυτή την βίαιη συμπεριφορά. Στα πλαίσια της οργανωμένης πρόληψης και αντιμετώπισης των βίαιων συμπεριφορών στο σχολεία είναι αποδοτικό και χρήσιμο το σχολείο να συνεργαστεί και να αναζητήσει και την συνδρομή ειδικών, ψυχολόγων, συμβούλων, κοινωνικών λειτουργών ακόμη και κοινωνικών φορέων.18.α. «Η βία ανάμεσα στα παιδιά αναντίρρητα σχετίζεται με τη βία στην κοινωνία αλλά και τη γενικότερη κατάσταση που βιώνουν τα παιδιά σε μια περίοδο που η ανασφάλεια, η φτώχεια, η ανεργία και η ανέχεια έχουν πλήξει μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Πλέον αυτών θα μπορούσαμε να αναφερθούμε και σε αξιακές ανακατατάξεις και συγχύσεις στον ρόλο των media και ιδίως των social media, στην αποδυνάμωση της επιρροής της οικογένειας και σε άλλα διογκούμενα και αλληλένδετα κοινωνικά προβλήματα που επηρεάζουν τη νέα γενιά όπως οι ρατσιστικές ιδεοληψίες, η κατάχρηση ουσιών και η αποξένωση που πλέον όλο και περισσότερο βιώνουν οι κάτοικοι των σύγχρονων πόλεων.Σε αυτό το πολυσχιδές σκηνικό κοινωνικής αποσταθεροποίησης, με δεδομένο μάλιστα ότι η εμπιστοσύνη σε θεσμούς και πρόσωπα υψηλής ευθύνης έχει χαθεί, το σχολείο έχει να παίξει έναν εξαιρετικά σημαίνοντα ρόλο που σχετίζεται και με τις μορφές βίας που εκδηλώνονται στους κόλπους του. Η σχολική κοινότητα είναι η πρώτη κοινότητα πέραν της οικογένειας, που μπορεί να προσφέρει στα παιδιά ποικίλες δυνατότητες συμμετοχής, βιωματικής μάθησης και -μέσω αυτής- καλλιέργειας αξιών, λειτουργικής αλληλεπίδρασης και ενίσχυσης της ψυχικής ανθεκτικότητας των μαθητών». Ανάμεσα στα συνεχώς αυξανόμενα κοινωνικά προβλήματα, β. «είναι σημαντικό να συνδυαστεί η διεκδίκηση για ένα κατάλληλα στελεχωμένο, οργανωμένο και υποστηριζόμενο από την πολιτεία κοινωνικό σχολείο με τις πρωτοβουλίες για την ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών ,των μαθητών και των γονέων, ώστε να βελτιώσουν την ετοιμότητά τους απέναντι στα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα και για την ανάπτυξη κοινοτικών δικτύων αλληλεγγύης και συνεργασίας δίνοντας έτσι ουσιαστικό νόημα στην έννοια της πρόληψης». 18.α,β «Το σύγχρονο σχολείο απέναντι στη βία και στα κοινωνικά προβλήματα»Του Γιώργου Μόσχου – Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για τα Δικαιώματα του Παιδιού και πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του Δικτύου κατά της Βίας στο Σχολείο .?Σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποίησε το «Χαμόγελο του Παιδιού» σε 16.227 μαθητές από έξι ευρωπαϊκές χώρες (Ελλάδα, Ιταλία, Βουλγαρία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία) ένας στους τρεις μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχει πέσει θύμα σχολικού εκφοβισμού, ενώ ένας στους δύο μαθητές γίνεται μάρτυρας τέτοιων περιστατικών. Η Ελλάδα βρίσκεται στην τέταρτη θέση στα περιστατικά σχολικού εκφοβισμού με ποσοστό 31,98%,?. 19. Κωνσταντάτου Ελένη – «Ευρωπαϊκή καμπάνια -Κάνει τη διαφορά- στην ενδοσχολική βία». Τα συνεχώς αυξανόμενα περιστατικά βίας δείχνουν τις πραγματικές διαστάσεις της νεανικής παραβατικότητας που είναι εκρηκτική σαν την εφηβεία που διανύουν. Η μη έγκαιρη και οργανωμένη δράση για την καταστολή της μπορεί να έχει δυσάρεστα αποτελέσματα και συνέπειες.«Η παραβατικότητα στην εφηβεία αφορά δοκιμές θάρρους, συμπεριφορές αυτό επιβεβαίωσης δοκιμασίες αντοχής & ανήκειν στην ομάδα των ομηλίκων. Η παραβατικότητα προκαλείται από τις πράξεις ή παραλείψεις των δρώντων όχι πάντα συνειδητά, αλλά με συνειδητοποιημένες συνέπειες. 20. «Επικοινωνιακή Διαχείριση Κρίσεων στη σχολική μονάδα: Αναστοχαστικές Πρακτικές» -?Το φαινόμενο του εκφοβισμού και της θυματοποίησης στο διαδίκτυο ? Cyberbullying ? – Στεργιανή Γκιαούρη Δρ. Ψυχολόγος ΚΕΔΔΥ Κοζάνης.

 

Στο πλαίσιο της πρόληψης και αντιμετώπισης των παραβατικών συμπεριφορών στο σχολείο, θεωρείται σκόπιμο να διανεμηθεί στους εκπαιδευτικούς ένα Ερωτηματολόγιο, για μια πιο ολοκληρωμένη διαχείριση του προβλήματος :

1.Ποια είναι τα βασικά γνωρίσματα των πράξεων εκφοβισμού και βίας στο σχολείο;

2.Για ποιους λόγους πιστεύετε ένας μαθητής αναπτύσσει εκφοβιστικές και βίαιες συμπεριφορές;

3. Για ποιούς λόγους ένα παιδί μπορεί να δέχεται επιθέσεις εκφοβισμού και βίας στο σχολείο;

4. Συμβαίνουν ή όχι συχνά έντονοι διαπληκτισμοί, τσακωμοί στο

σχολείο σας μεταξύ των παιδιών;

5. Έχει απευθυνθεί σε εσάς προσωπικά μαθητής του Σχολείου για

προσωπικό του πρόβλημα που αντιμετωπίζει στο χώρο του

σχολείου;

6. «Ομαδοποιούνται» ή χωρίζονται σε ομάδες τα παιδιά στην τάξη

ή στο διάλειμμα, στο σχολείο;

7.Προτείνεται όλοι οι Εκπαιδευτικοί του Σχολείου να συνεργαστούν για μια πιο ουσιαστική πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου του Σχολικού εκφοβισμού;

8. Τι πιστεύετε χρειάζεται ο Εκπαιδευτικός για να αντιμετωπίσει

ουσιαστικά τον σχολικού εκφοβισμού και παραβατικότητα :

α . εξειδικευμένες γνώσεις /πανεπιστημιακή εκπαίδευση

β.   συγκεκριμένες διδακτικές μεθόδους

γ.   κατανόηση, στήριξη , συνεργασία και πραγματική θέληση για βοήθεια και στήριξη των μαθητών

δ. παρακολούθηση σεμιναρίων / ημερίδων σχετικών με το «bullying»;

9. Επιδιώκετε μια συζήτηση και γενικά συνεργασία με τους γονείς του παιδιού που ασκεί βία?

10.Πιστεύετε ότι η επιβολή ποινής θα απομακρύνει τον σχολικό εκφοβισμό και τη βία από το Σχολείο?

ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ:

1.«Σχολικός Εκφοβισμός (bullying) και Θυματοποίηση μαθητών: Σύγχρονα Δεδομένα, Πρόληψη και Αντιμετώπιση του Εκφοβισμού και της Βίας στο Σχολείο» -Στεργιανή Γκιαούρη Δρ.Ψυχολόγος ΚΕΔΔΥ Κοζάνης.

2.«Επικοινωνιακή Διαχείριση Κρίσεων στη σχολική μονάδα: Αναστοχαστικές Πρακτικές» ?Το φαινόμενο του εκφοβισμού και της θυματοποίησης στο διαδίκτυο ? Cyberbullying? – Στεργιανή Γκιαούρη Δρ. Ψυχολόγος ΚΕΔΔΥ Κοζάνης.

3.Από το θεωρητικό προσδιορισμό της παραβατικότητας στις παρεμβατικές δράσεις πρόληψης και αντιμετώπισης: Ανάδειξη διαστάσεων ως προς το φύλο, την κοινωνική τάξη και την εθνότητα – ΚΑΛΕΡΑΝΤΕ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΕΠΙΚΟΥΡΗ – ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ.

4. Φανερές και Λανθάνουσες προβολές παραβατικότητας & σύγχρονες μέθοδοι αντιμετώπισής τους – Άννα Κοντοπούλου.

5.Επαναπροσδιορίζοντας Πολιτικές και Μεθόδους Συνεργατικότητας και Αλληλεγγύης στο Σχολικό Περιβάλλον- Κολτσάκη Νίκη.

ΒΙΒΛΙΑ:

1.Βασάλα ,Παρασκευή.(2011) ,Η μέθοδος «Project» στην Εκπαίδευση.

2. Ματσαγκούρας,Η.( 1995 ), Ομαδοκεντρική διδασκαλία και μάθηση . Θεωρία και πράξη της διδασκαλίας κατά ομάδες , Εκδόσεις : Γρηγόρη .

3 . Ματσαγκούρας , Η. ( 1993 ), Θεωρητικές Αρχές και Διδακτικές Επιλογές.

4. Γ.Μπαρδάνης, Δ.Σακκάς, Η Διεργασία Συμβολαίου για τις Σχέσεις στην Σχολική Τάξη.

5. . Ματσαγκούρας , Η.(1993 ) .Η Καινοτομία των Ερευνητικών Εργασιών στο Νέο Λύκειο ?Βιβλίο Εκπαιδευτικού της Α΄ Λυκείου.

6. Χρυσή Γ.Χατζηστεφάνου,(2012), Διαχείριση Κρίσεων στη Σχολική Κοινότητα ?Εκδόσεις: Τυπωθήτω.

7. Goleman Daniel , (2011),Η Συναισθηματική Νοημοσύνη, Εκδόσεις : Πεδίο

8.Norman Vincent Peale,(1984),Η Δύναμη της Θετικής Σκέψης, Εκδόσεις :Πουρνάρα.

ΑΡΘΡΑ:

1. «Παιδιά θύτες και θύματα βίας: Το «bullying» στην Ελλάδα»- Πετροπούλου Μαρία,φιλόλογος ? συγγραφέας .

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  06/02/2013 07:05

2. «Το σύγχρονο σχολείο απέναντι στη βία και στα κοινωνικά προβλήματα» Γιώργος Μόσχος,- Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για τα Δικαιώματα του Παιδιού και πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του Δικτύου κατά της Βίας στο Σχολείο.

3. «Ευρωπαϊκή καμπάνια -Κάνει τη διαφορά- στην ενδοσχολική βία» –Κωνσταντάτου Ελένη  .

4.«Η Διαμεσολάβηση από μαθητές» – ΆνναΜπαφίτη, Κοινωνιολόγος, – Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων Φλώρινας.

5.«Η γραφή στην εφηβεία» Δανάη Τόγια,Ψυχολόγος ? Σοφία Θεοδωροπούλου, Κλινική Ψυχολόγος. Πηγή: schooltime.gr

6.«Η βία στο σχολικό χώρο και ο ρόλος του δασκάλου»- Νίκη Γκατζέλια, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας.